Schodołazy to urządzenia umożliwiające pokonywanie barier architektonicznych w domu, placówkach medycznych, urzędach czy w obiektach sakralnych. Poruszanie się po schodach w górę i w dół w wielu miejscach jest niemożliwe dla osób z ograniczeniami ruchowymi wynikającymi z wieku lub stanu zdrowia. Schodołazy przełamują te bariery i dzięki nim, możliwe staje się uczestnictwo w życiu wspólnoty. Czym są schodołazy i jak działają? Wyjaśniamy w naszym artykule.

Co to jest schodołaz?

Jednym z największych problemów, dotyczących osób starszych oraz osób z niepełnosprawnościami ruchowymi jest ograniczona mobilność, czyli brak możliwości swobodnego przemieszczania się w domu i w przestrzeni publicznej. Oprócz uwarunkowań związanych z wiekiem i zdrowiem, utrudnieniem są również bariery architektoniczne. Wraz z upływem czasu, przeszkodą nie do pokonania mogą okazać się schody, podjazdy, wysokie stopnie. Aby umożliwić wygodny transport dla seniorów, powstały urządzenia ułatwiające pokonywanie wspomnianych elementów architektury.

Schodołazy to urządzenia, które pomagają pokonywać różnicę poziomów w domu i w przestrzeniach publicznych. Dotyczy to schodów, ale również podjazdów, krawężników, wzniesień i ramp. Schodołazy mogą być wykorzystane wszędzie tam, gdzie istnieje potrzeba przemieszczania osób z ograniczeniami ruchowymi. To mogą być mieszkania prywatne, domy, kamienice, ale również urzędy, przychodnie, szpitale, hotele, instytucje czy świątynie.

Schodołaz jest zbudowany z siedziska oraz specjalnego podwozia w formie kół lub gąsienic. Mechanizm podwozia jest tak zbudowany, aby w sposób płynny pokonywać różnicę poziomów, najczęściej w asyście opiekuna. Do obsługi niektórych modeli schodołazów potrzebna jest siła mięśni opiekunów. Modele schodołazów o napędzie elektrycznym, są wyposażone w silniki i siłowniki, które pozwalają przewozić osoby starsze i niepełnosprawne bez użycia dodatkowej siły. W modelach elektrycznych potrzebna jest pomoc w sterowaniu i kierowaniu schodołazem.

Schodołazy - rodzaje mechanizmów i napędów

Schodołazy to sprzęt produkowany w szerokiej gamie modeli i konstrukcji, od prostych siedzisk z uchwytami do skomplikowanych urządzeń z napędem i precyzyjnym sterowaniem. W zależności od potrzeb i możliwości, można wybrać model, który będzie odpowiedni do indywidualnych potrzeb. Kierować się należy częstotliwością używania, warunkami fizycznymi osoby starszej oraz możliwościami opiekuna. Dwa najpopularniejsze rodzaje schodołazów to - kroczące i gąsienicowe. Sprawdźmy, na czym polega zasada ich działania.

Schodołazy kroczące - problemem w transporcie po schodach osób starszych lub niepełnosprawnych było wyeliminowanie wstrząsów związanych z pokonywaniem każdego kolejnego stopnia. Producenci schodołazów zdecydowali się zastosować specjalne podwozie, które dosłownie wspina się po schodach, podobnie, jak człowiek wchodzi krok za krokiem. Taka technika wjeżdżania i zjeżdżania po schodach zapewnia stabilność w każdych warunkach, niezależnie od szerokości klatki schodowej.

Schodołazy kroczące dzielą się również na urządzenia bez napędu i te, które wykorzystują wspomaganie elektryczne. To znacznie ułatwia działanie asystentowi, który steruje schodołazem i kontroluje parametry urządzenia na czytelnym panelu, na którym znajdują się również informacje o stanie akumulatora. Jeśli ktoś martwi się, na jak długo wystarczy ładowanie akumulatora, to warto podkreślić, że na jednym ładowaniu można pokonać kilkaset stopni, co oznacza, że średnio wystarczy to na kilkanaście transportów w górę i w dół schodów lub pokonanie nawet kilkudziesięciu pięter.

Schodołaz gąsienicowy to kolejny rodzaj schodołazów, wykorzystujący specjalnie zaprojektowany system gąsienic. Gwarantuje on jeszcze większy komfort transportu po schodach lub pokonywanie barier architektonicznych. Schodołazy gąsienicowe zbudowane są z siedziska z napędem gąsienicowym lub mają kształt platformy z gąsienicami. Niektóre modele pozwalają umieścić na platformie wózek wraz z pasażerem. Prędkość schodołazu jest bezpieczna, a przy tym pozwala na sprawny transport. Schodołaz pokonuje bowiem około 15 stopni na minutę.

Warto dodać, że transport schodołazem jest całkowicie bezpieczny dla pasażera. Do zabezpieczenia przed upadkiem służą pasy bezpieczeństwa. Ponadto, schodołazy są odpowiednio wyważone, co uniemożliwia przewrócenie się urządzenia. Asystent ma również do dyspozycji hamulce. Siedziska są wygodne, a regulowane zagłówki pozwalają na dostosowanie schodołazu do osób o różnym wzroście. Poziom hałasu schodołazu nie powinien być uciążliwy nawet przy dłuższej pracy urządzenia, kształtuje się on na poziomie niższym niż 70 decybeli.

Schodołazy dla niepełnosprawnych

Każde ograniczenie możliwości poruszania się można określić jako niepełnosprawność. Może ona wynikać z wieku, ale również ze wszelkiego rodzaju zaburzeń spowodowanych chorobami lub urazami zewnętrznymi. Do niepełnosprawności mogą prowadzić również uszkodzenia układu nerwowego czy ograniczenie sprawności stawów.

Osobom z niepełnosprawnościami ruchowymi trudno jest swobodnie poruszać się, gdy w ich otoczeniu lub na zewnątrz pojawiają się przeszkody w postaci schodów, stopni, wzniesień i pochyłości terenu. Kierując się definicją Światowej Organizacji Zdrowia można powiedzieć, że niepełnosprawność ruchowa jako ograniczenie możliwości ruchu dotyka wielu osób starszych.

Schodołazy dla niepełnosprawnych to rozwiązanie, które pomaga zwiększyć mobilność osób nie tylko wewnątrz budynków, ale również w otwartych przestrzeniach publicznych. Należy podkreślić, że obsługa schodołazu wymaga pomocy drugiej osoby, która powinna znać zasady użytkowania tego sprzętu i mieć ukończone 16 lat.

Należy też bezwzględnie przestrzegać wskazówek i rekomendacji producenta, aby wykorzystanie schodołazu było bezpieczne i nie zagrażało zdrowiu osoby transportowanej. Przykładowo, osoba transportowana powinna być dokładnie zapięta pasami bezpieczeństwa. Powinno się również sprawdzić, czy nie ma luźnych części garderoby, które mogłyby znaleźć się między ruchomymi częściami schodołazu i stworzyć niebezpieczeństwo.

Schodołazy dla osób niepełnosprawnych są urządzeniami, które umożliwiają wygodne i płynne poruszanie się po schodach nawet o dużym stopniu nachylenia. Klatki schodowe ze stopniami spoczynkowymi również nie stanowią problemu. Schodołazów nie można natomiast bezpiecznie zastosować na krętych klatkach schodowych.

Warto zwrócić uwagę na kilka praktycznych cech schodołazów. Większośc modeli można łatwo złożyć i zabezpieczyć, dzięki temu nie zajmują miejsca, kiedy nie są używane. Oznacza to również, że nawet osoby mieszkające w niewielkich mieszkaniach mogą znaleźć przestrzeń na przechowywanie schodołazu. Schodołaz ma jeszcze jedną ważną zaletę - to możliwość łatwego utrzymania w czystości. Zarówno stelaże, jak i siedziska można bez problemu przetrzeć lub odkazić, co pozwala stosować schodołazy w przychodniach, szpitalach czy domach złotej jesieni z zachowaniem wysokich standardów higieny.

Gdzie można kupić schodołazy?

Schodołazy to specjalistyczny sprzęt medyczny. Bywa, że zakupy muszą być poprzedzone fachową konsultacją. Jeżeli istnieją wątpliwości, jak dopasować urządzenie do potrzeb osoby starszej lub niepełnosprawnej, wówczas warto zasięgnąć opinii specjalistów. Profesjonalne doradztwo w tym zakresie oferuje sklep medyczny, który dostarcza schodołazy czołowych producentów do takich instytucji jak szpitale, przychodnie, domy opieki i urzędy, wszędzie tam, gdzie istnieją bariery architektoniczne utrudniające poruszanie się seniorom lub osobom niepełnosprawnym.

Schodołazy to sprzęt medyczny, który może być zakupiony z dotacją dla osób niepełnosprawnych. Żeby sprawdzić warunki zakupu, należy skontaktować się odpowiednimi instytucjami np. PFRON i dowiedzieć się, jakie są wymagania związane z taką refundacją.